اختلال هورموني در ن و مردان؛ از نشانهها تا درمان

عدم تعادل هورموني چيست؟

هورمون‌ها، پيام‌رسان‌هاي شيمياييِ بدن هستند. اين مواد شيميايي قدرتمند که در غدد درون‌ريز توليد مي‌شوند، از طريق جريان خون در بدن به حرکت درمي‌آيند و به بافت‌ها و اندام‌ها مي‌گويند که چه کاري انجام بدهند. آنها به کنترل بسياري از فرايندهاي اصلي بدن ازجمله متابوليسم و توليد مثل نيز کمک مي‌کنند.

وقتي مي‌گويند فردي دچار عدم تعادل هورموني است، يعني مقدار يک هورمون خاص در بدنش بيش‌ازحد زياد يا بيش‌ازحد کم شده است. حتي تغييرات کوچک هورموني نيز مي‌توانند اثراتي جدي روي کل بدن بگذارند.

هورمون‌ها را مانند يک دستور کيک درنظر بگيريد. کم يا زياد شدن مقدار يکي از مواد تشکيل‌دهنده مي‌تواند بر محصول نهايي (کيک) تأثير بگذارد. سطح برخي از هورمون‌ها درنتيجه‌ي بالارفتن سن دچار نوسان مي‌شود اما ساير تغييرات هورموني هنگامي اتفاق مي‌افتند که غدد درون‌ريز دچار اختلال شده باشند.

نشانه‌هاي اختلال هورموني

هورمون‌هاي شما نقشي کليدي در سلامت کلي‌تان ايفا مي‌کنند. ازاين‌رو، علائم بسياري وجود دارند که مي‌توانند نشان‌دهنده‌ي عدم تعادل هورموني باشند. علائم شما به اين مسئله بستگي دارد که کدام هورمون‌ها يا غده‌ها به‌درستي کار نمي‌کنند.

اختلالات هورموني متداولي که مردان و ن را تحت تأثير قرار مي‌دهند، مي‌توانند باعث هريک از علائم زير شوند:

افزايش وزن؛

خستگي؛

افزايش حساسيت به سرما يا گرما؛

يبوست يا افزايش دفعات اجابت مزاج؛

پوست خشک؛

صورت پف‌کرده؛

کاهش وزن بدون دليل (گاهي‌اوقات ناگهاني)؛

افزايش يا کاهش ضربان قلب؛

ضعف عضلاني؛

تکرر ادرار؛

افزايش تشنگي؛

درد، حساسيت به لمس و سفتي عضلاني؛

درد، سفتي يا تورم در مفاصل؛

تُنُک شدن مو يا موي شکننده و نازک؛

افزايش احساس گرسنگي؛

افسردگي؛

کاهش ميل جنسي؛

عصبانيت، اضطراب يا تحريک‌پذيري؛

تاري ديد؛

تعريق؛

ناباروري؛

يک برآمدگي چربي بين شانه‌ها؛

گرد شدن صورت (صورت ماه)؛

ترک هاي پوستي بنفش يا صورتي.

علائم در ن

شايع‌ترين علائم عدم تعادل هورموني در ن، سندروم تخمدان پلي کيستيک (PCOS) است. همچنين چرخه‌‌‌‌‌‌‌ي هورموني نرمال يک زن نيز در طول دوره‌هاي زير به‌طور طبيعي تغيير مي‌کند:

بلوغ؛

بارداري؛

شيردهي؛

يائسگي.

نشانه‌هاي عدم تعادل هورموني مختص خانم‌ها عبارت‌اند از:

تگ‌هاي پوستي

دوره‌هاي پريود سنگين يا نامنظم ازجمله عقب افتادن پريود، قطع‌شدن پريود يا زود به زود پريود شدن؛

هيرسوتيسم يا رشد موي بيش‌ازحد روي صورت، چانه يا ساير قسمت‌هاي بدن؛

آکنه روي صورت، سينه يا قسمت بالاي پشت؛

تُنُک شدن مو يا ريزش مو؛

افزايش وزن يا کاهش وزن بسيار کُند و دشوار؛

تيره‌شدن پوست مخصوصا در امتداد چين‌هاي گردن، در کشاله‌ي ران و زير سينه‌ها؛

تگ‌هاي پوستي (زوائد پوستي)؛

خشکي واژن؛

آتروفي واژن؛

درد در هنگام رابطه‌ي جنسي؛

تعريق شبانه.

علائم در مردان

تستوسترون نقش مهمي در رشد مردان ايفا مي‌کند. اگر بدن شما تستوسترون کافي توليد نکند، ممکن است علائم مختلفي را تجربه کنيد.

اين علائم در مردان بالغ عبارتند از:

رشد بافت سينه؛

حساسيت سينه‌ها نسبت به لمس؛

اختلال نعوظ؛

ازدست دادن توده‌ي عضلاني؛

کاهش ميل جنسي؛

ناباروري؛

کاهش رشد موي بدن و ريش؛

استئوپروزيس، ازدست دادن توده‌ي استخواني؛

دشواري در تمرکز؛

گُرگرفتگي.

علائم در کودکان

دوره‌ي بلوغ، زماني است که دختران و پسران شروع به توليد هورمون‌هاي جنسي مي‌کنند. بسياري از کودکاني که دچار بلوغ تأخيري مي‌شوند، درنهايت يک بلوغ نرمال را تجربه خواهند کرد اما برخي از آنها به وضعيتي به نام هيپوگناديسم مبتلا هستند.