سرطان يک واژه? گسترده است که براي توصيف گروهي از بيماري‌ها به کار مي‌رود که بيش از 270 نوع دارد و روي ارگان‌ها يا بافت‌هاي به خصوصي از بدن تأثير مي‌گذارد. به عبارت ديگر، سرطان بيماري سلول‌هاست و انواع آن با يک مشکل شروع ميشود. آسان‌ترين تعريف براي سرطان، انحراف رشد و تکثير سلول‌هاي بدن از مسير طبيعي خود است. در حالت عادي سلول‌هاي بدن ما عمر محدودي دارند و وقتي وظيفه? خود را در قبال عضو مربوطه در بدن انجام دهند از بين مي‌روند. اين مرگ سلولي معمولاً بر موازين علمي استوار است و فرمان مرگ برنامه‌ريزي‌شده? سلولي توسط هسته? سلول صادر ميشود و همين مرگ برنامه‌ريزي‌شده? سلولي يا Apoptosis در حقيقت منشأ اصلي حيات است. اما گاهي ژن‌هاي موجود در هسته? سلول دچار عارضه مي‌شوند و در نتيجه دستور مرگ برنامه‌ريزي‌شده براي خودکشي سلولي را به‌موقع صادر نمي‌کنند و در نتيجه سلول تکثير مي‌يابد. افزايش تعداد بي‌رويه? سلول‌ها که با بر هم خوردن متابوليسم عضو همراه است سرطان نام دارد.
از شروع سرطان تا متاستاز
سرطان وقتي آغاز ميشود که اطلاعات ژنتيکي يک سلول تخريب ميشود و اين اتفاق باعث تقسيم سلولي به ميزان غيرقابل کنترلي شود. حاصل اين تقسيم غيرطبيعي اغلب به شکل توده يا برجستگي ظاهر ميشود که معمولاً به عنوان تومور شناخته ميشود. تومور مي‌تواند خوش‌خيم يا بدخيم باشد. تومور خوش‌خيم به خارج از محل اوليه? خود تکثير نمي‌يابد و وارد اندام‌هاي ديگر نمي‌شود اما تومور بدخيم که از سلول‌هاي سرطاني تشکيل ميشود ابتدا در همان محل تکثير ميشود و اگر در اين مرحله درمان شروع نشود آنها مي‌توانند به ساير اندام‌ها مهاجرت کنند، تکثير شوند و در نهايت تبديل به سرطان تهاجمي شوند.
پس تومور مي‌تواند رشد کند و بافت‌ها يا ارگان‌هاي سالم اطراف را تخريب کند يا ممکن است سلول‌هاي سرطاني از تومور اصلي جدا شود و از طريق گردش خون يا سيستم لنفاوي به ساير قسمت‌هاي بدن گسترش يابد که آن را متاستاز مي‌نامند.
علل و عوامل ايجاد سرطان
با اينکه هنوز علت بسياري از سرطان‌ها مشخص نشده است اما به نظر مي‌رسد نوع شيوه? زندگي مثل قرار گرفتن طولاني‌مدت در برابر نور خورشيد، سيگار کشيدن، نوع رژيم غذايي، عوامل رواني و معنوي يا مواد موجود در محيط زيست مثل مواد شيميايي، راديواکتيو و آزبستوز در ايجاد سرطان مؤثر هستند. اين عوامل از طريق واکنش‌هاي شيميايي، راديواکتيوي يا ويروسي باعث توليد سلول‌هاي غيرطبيعي و ايجاد سرطان مي‌شوند. دريافت کم آنتي‌اکسيدان‌ها و مواد مغذي، دريافت بيش از حد کالري از طريق مصرف زياد کربوهيدرات‌ها و چربي‌ها، به ويژه چربي‌هاي غيراشباع از جمله عوامل ايجاد سرطان هستند که با تغذيه? نامناسب در ارتباط است. به‌طورکلي برخي از علل ايجاد سرطان که تا امروز شناخته شده، شامل موارد زير است:
استعمال دخانيات
مصرف الکل
عوامل شغلي مثل تماس با مواد شيميايي
هورمون‌ها
آلودگي‌هاي خاک و آب
آلودگي‌هاي هوا با آلاينده‌هاي صنعتي و آلاينده‌هاي ناشي از سوخت‌وسوز
آلودگي‌هاي درون خانه و محيط مثل گرمايش تنور در خانه‌هاي روستايي
آلودگي غذا
داروهاي مصرفي
تابش پرتو
عفونت‌هاي مزمن
رژيم غذايي و تغذيه? نامناسب
پيشرفت سرطان يک پروسه? بيولوژيک پيچيده است که کاملاً شناخته‌شده نيست و تحقيقات دانشمندان هنوز در اين زمينه ادامه دارد. اما هورمون‌ها، شرايط ايمني و دگرگوني‌هاي توارثي در مواد ژنتيکي سلول، همگي مي‌تواند در پيشرفت سرطان نقش داشته باشند. با اين وجود سهم کوچکي از سرطان‌ها توسط ژن‌هاي معيوب به وجود مي‌آيد و تنها درصد کمي از سرطان يعني بين 2 تا 10 درصد از مواد کل سرطان ارثي هستند. اما سرطان‌ها با تغيير ماهيت ژن‌ها به علت عوامل خطري که در بالا به آنها اشاره شد ايجاد ميشود.
درباره این سایت